Cast: ढोर / Dhor Village: / Hamlet: ढोर गल्ली / Dhor Galli Taluka: तुळजापूर / Tuljapur District: उस्मानाबाद / Usmanabad Gender: F | वयः७५ शिक्षण ः नाही मुलगेः ३ मुलीः ४ शेतीः नाही. घरची परिस्थितीः शेत मजुरी करावी लागायची. या म्हणाल्या की मुल पैसे माझ्याच हातात देतात. त्यातून त्यांनी ४०,००० खर्चून पक्के घर बांधले आहे. मोठा मुलगा मुंबईत असतो. एक मुलगा सोलापूरात असतो. बाहुधा सोलापुरात असणार्या मुलाला बरी नोकरी असावी. एक मुलगा इथेच नळदुर्गला जवळ असतो. तो आता दारू पिऊ लागला आहे. त्याची दोन मुले शाळेतून काढली. त्या मुलाचा मोठा मुलगा १४/१५ वर्षाचा असावा तो मजुरी करतो. त्याची बायको मजुरी करते. या दारू पिणार्या मुळे परिस्थिती खालावली आहे. विधवा हारामणबाई कटके यांची नणंद. यांना आत्याच्या मुलाला दिले. वयात थोडे अंतर होते. लक्ष्मीबाईंचे वडील लग्नाला तयार नव्हते. लक्ष्मीबाईंच्या सासूने हट्ट घेतला. लक्ष्मीबाई नांदण्यासारख्या नवर्याच्या बरोबरीला याव्यात, त्यांच्या शरिराची वाढ चांगली व्हावी म्हणून त्यांच्या सासुने त्यांना खारीक खोबरे याचा रतीब लावला होता. हिरामणबाई कटकेच्या घरी परिस्थिती बरी होती. थोडी जनावरे होती तर ती सांभाळण्याच काम यांचा नवरा करायचा. नवरा ढोराचा धंदा पण कधी कधी करायचा. शेत मजुरीपण करायचा. या बाईंना पुष्कळत गाणी आठवत होती. बाई एकूणच तरतरीत होत्या. त्यांना विचारले की बाबासाहेबांची गाणी येतात का तर म्हणाल्या की ती गाणी भीमनगरमघे मिळतील. त्यांना रझाकार चळवळ व नंतरची हैदराबाद अॅक्शन आठवणीत आहे. ती अॅक्शन चालू असताना त्यांना पहिला मुलगा झाला. त्या बाळंतीण होत्या. त्यांना लपून बसावे लागले होते. नळदुर्ग येथे ४.१०.२००१ ला त्यांची मुलाखत व गाणी घेतली. | ||